ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΠΕΡΙ ΝΟΕΡΑΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ*

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΠΕΡΙ ΝΟΕΡΑΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ*

Δημοσιεύτηκε στις 29/07/2013

1. Εἰς ὅποιαν καρδίαν τιμᾶται καὶ δοξάζεται καὶ μελετᾶται τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ἐκεῖ ἀοράτως ἐνοικεῖ  ὁ Χριστός.

(Νηπτικὴ θεωρία).

2. Ἡ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ χωρὶς ταπείνωση εἶναι καταστροφή.

(Ρῶσος Στάρετς Σέργιος τοῦ Παρισίου)

3. Νὰ εὐχόμαστε ὄχι σὰν νηπτικοί, ἀλλὰ σὰν ἁμαρτωλοί .

4. Μαζί μὲ τὴν εὐχὴ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ (πρέπει νὰ λέγουμε πάντοτε) ἂς μισήσουμε καὶ τοὺς πονηροὺς λογισμοὺς καὶ ἔτσι ἐκάναμε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.

(Ὅσιος Ἠσύχιος Πρεσβύτερος)

5. Ἀλλοίμονο στὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο ἀπὸ τῶν ἐξωτερικῶν προσβολῶν. Ἐὰν ὁ ἔσω ἄνθρωπος, κατὰ τοὺς Πατέρες τηρεῖ νήψη, εἶναι δυνατὸς νὰ φυλάξει καὶ τὸν ἐξωτερικόν.

(Ὅσιος Ἠσύχιος Πρεσβύτερος)

6. Ὀφείλει ὁ μοναχὸς εἰς πᾶσαν ἀναπνοὴν νὰ λέγη μίαν εὐχὴν ἀργὰ καὶ καθαρά- καθαρά.

(Νηπτικὴ θεωρία).

7. Ἡ ἀκρότης τῆς νοερᾶς προσευχῆς εἶναι ἀδύνατον νὰ εὑρεθῆ, δίχως ἄκρον ἀγώνα καὶ δίχως ἄκρον πειρασμόν.

(Νηπτικὴ θεωρία)

8.Ὅσο βαθύτερη εἶναι ἡ μετάνοιά μας τόσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ πρόοδός μας στὴν εὐχή.

(Γέρων Σωφρόνιος)

9. Τὰ στάδια τῆς νοερᾶς προσευχῆς εἶναι: ἡ προφορική (τῶν χειλέων), ἡ νοερά, ἡ νοερά- καρδιακή, ἡ αὐτενεργούμενη καὶ ἡ χαρισματικὴ προσευχή (Γέρων Σωφρόνιος)

10. Τὸ πρῶτο ποὺ φέρνει ἡ προσευχὴ εἶναι ἡ χαρά. Ἔπειτα πλουτίζεις στὰ δάκρυα. Θέλεις νὰ ἀγκαλιάσεις ὅλον τὸν κόσμο, ἔμψυχα καὶ ἄψυχα.

(Γέρων Ἐφραὶμ Κατουνακιώτης)

11. Ἀντιλήφθηκα ὅτι ἡ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ φέρνει τοὺς καρπούς της μὲ τρεῖς τρόπους: μὲ τὸ πνεῦμα, μὲ τὰ συναισθήματα καὶ μὲ τὶς ἀποκαλύψεις.

Στὴν πρώτη περίπτωση καρπὸς προσευχῆς εἶναι ἡ γλυκύτης τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐσωτερικὴ εἰρήνη ἡ ἤρεμη χαρὰ τοῦ νοῦ, ἡ καθαρότης τῆς σκέψεως καὶ ἡ γλυκειὰ ἀνάμνηση τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐσωτερικὴ εἰρήνη. Στὴν δεύτερη περίπτωση καρπὸς εἶναι ἡ εὐχάριστη θερμότης  τῆς καρδιᾶς, ἡ πληρότης τῆς εὐτυχίας ποὺ καταλαμβάνει καὶ ὅλα τὰ μέλη τοῦ σώματος ἀκόμη, τὸ κόχλασμα εὐτυχίας στὴν καρδιά, ὁ φωτισμὸς καὶ τὸ θάρρος, ἡ βαθύτερη ἄγνωστη χαρὰ τῆς ζωῆς καὶ ἡ δύναμη τῆς ὑπομονῆς στὴ λύπη καὶ στὴν ἀρρώστια. Στὴν τρίτη τέλος περίπτωση ἀποτέλεσμα καὶ καρπὸς τῆς προσευχῆς εἶναι ἡ διάνοιξη τοῦ νοῦ σὲ φωτισμό, ἡ κατανόηση τῶν Ἁγίων Γραφῶν, ἡ γνώση τῆς γλώσσης τῶν διαφόρων δημιουργημάτων, ἡ ἀπόκτησις ἐλευθερίας μέσα ἀπὸ τὴν ματαιότητα καὶ τὸν θόρυβον, ἡ γνώση τῆς χαρᾶς τῆς ἐσωτερικῆς ζωῆς καὶ τέλος ἡ βεβαιότητα τῆς προσεγγίσεως τοῦ Θεοῦ πρὸς ἐμᾶς καὶ ἡ γνώση τῆς ἀγάπης του γιὰ ὅλους μας. (Προσκυνητής)

12.  Ὅστις στερεῖται τῆς νοερᾶς προσευχῆς οὐδεμίαν ἄλλην προσευχὴν κατέχει ὀρθῶς. Μόνον ἡ νοερὰ προσευχὴ εἶναι ἡ πραγματικὴ προσευχὴ καὶ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ εὐάρεστος. Ἡ δύναμις τῆς προσευχῆς δὲν ἐγκεῖται μόνον εἰς τὰ λόγια,  ἀλλὰ καὶ εἰς τὰ νοήματα καὶ εἰς τὰ συναισθήματα. Ἡ ἀδειάλειπτος  προσευχὴ ἔγκειται εἰς τὰ συναισθήματα . Ἡ ἀδιάλειπτος προσευχὴ ἐγκεῖται εἰς τὸ νὰ ἵσταται κανεὶς ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ μὲ εὐλάβεια καὶ δέος.

(π. Δαμασκηνὸς Κατρακούλης)

13. Ἀρχὴ κάθε Θεοφιλοῦς ἐργασίας ἀποτελεῖ ἡ μετὰ πίστεως ἐπίκληση τοῦ σωτηρίου ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

(Ὅσιοι Κάλλιστος καὶ Ἰγνάντιος Ξανθόπουλος).

14.  Ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ  ἡ νοερὰ προσευχὴ εἶναι ἡ ὑψηλότερη ἀπὸ ὅλες τὶς ἐργασίες. Αὐτὴ ὀνομάζεται καὶ κεφαλὴ ἀρετῶν γιατί εἶναι ἀγάπη Θεοῦ.

(Ὅσιος Γρηγόριος Σιναΐτης)

15. Πρὶν ἀπὸ κάθε ἄλλη καλὴ ἐργασία καὶ μελέτη πρέπει νὰ προσευχόμαστε  στὸν Κύριο καὶ ἀπὸ αὐτὸν νὰ ζητᾶμε  τὸ ἔλεος ἀδιστάκτως καὶ τὸ Πανάγιον   καὶ γλυκύτατον ὄνομά του  νὰ ἔχουμε ἔργο καὶ μελέτημα ἀδιάλειπτο. Καὶ αὐτὸ  τὸ ὄνομα συνεχῶς νὰ περιφέρουμε  στὴν καρδιὰ καὶ στὸ νοῦ καὶ στὰ χείλη καὶ μὲ αὐτὸ τὸ μέσο καὶ μαζὶ μὲ αὐτὸ καὶ νὰ ἀναπνέουμε καὶ νὰ ζοῦμε καὶ νὰ κοιμόμαστε καὶ νὰ ξυπνᾶμε καὶ νὰ κινούμαστε καὶ νὰ τρῶμε καὶ νὰ πίνουμε.

(Ὅσιοι Κάλλιστος καὶ Ἰγνάντιος Ξανθόπουλοι).

16. Ὅταν ὁ νοῦς καὶ ὁ λόγος καὶ τὸ πνεῦμα προσπίπτουν στὸν Θεό, τότε ὅλος ὁ ἐσωτερικὸς ἄνθρωπος ὑπηρετεῖ τὸν Κύριον. Ὁ νοῦς διὰ τῆς προσευχῆς ὁ λόγος διὰ τῆς ἐπικλήσεως καὶ τὸ πνεῦμα διὰ τῆς κατανύξεως καὶ τῆς ἀγάπης.

(Ὅσιος  Θεόληπτος Φιλαδέλφειας)

17. Ὅποιος ἔχει τὴν μνήμη τοῦ Θεοῦ, συνεχῶς εὐφραίνεται κατὰ τὸν ψαλμωδὸν ποὺ λέει ἐμνήσθην τοῦ Θεοῦ  καὶ εὐφράνθηκα.

(Ὅσιος Πέτρος Δαμασκηνός)

18. Τὰ πάθη ξεριζώνονται καὶ φυγαδεύονται μὲ τὴν  ἀδιάλειπτο μελέτη τοῦ Θεοῦ (τὴν νοερὰ προσευχή) καὶ τοῦτο εἶναι τὸ ξίφος ποὺ ἀποκόπτει αὐτά. (Ἀββᾶς  Ἰσαὰκ ὁ Σύρος)

19. Μακάριος ἀληθῶς  εἶναι ἐκεῖνος στὸν ὁποῖο ἔτσι κολλήθηκε ἡ εὐχὴ τοῦ Ἰησοῦ στὴν διάνοιά του καὶ καλεῖ Αὐτὸν ἀδιαλείπτως στὴν καρδιὰ τοῦ, ὅπως ἑνώνεται ὁ ἀέρας μὲ τὰ σώματά μας ἢ ἡ φλόγα στὸ κερί.

(Ὅσιος Ἠσύχιος Πρεσβύτερος).

20. Ἡ εὐχὴ πρέπει νὰ λέγεται μὲ τὸν ἐνδιάθετον λόγον. Ἀλλὰ ἐπειδὴ εἰς τὴν ἀρχὴν δὲν τὴν ἔχει συνηθήσει ὁ νοῦς τὴν ξεχνᾶ. Δι’ αὐτὸ νὰ τὴν λέγεις πότε μὲ τὸ στόμα καὶ πότε μὲ τὸν νοῦ. Καὶ αὐτὸ γίνεται μέχρις ὅτου τὴν χορτάσει ὁ νοῦς καὶ γίνει ἐνέργεια.

(Γέρων  Ἰωσὴφ ὁ Σπηλαιώτης)

21. Ἐνέργεια  λέγεται ἐκεῖνο ποὺ ὅταν λέγεις τὴν εὐχὴ αἰσθάνεσαι μέσα σου χαρὰ καὶ ἀγαλλίασι καὶ θέλεις διαρκῶς νὰ τὴν λέγης. Λοιπὸν ὅταν παραλάβη τὴν εὐχὴν ὁ νοῦς καὶ γίνει αὐτὴ ἡ χαρά, τότε θὰ λέγεται  αἴσθησις- ἐνέργεια, ἐπειδὴ ἡ χάρις ἐνεργεῖ χωρὶς τὴν θέλησιν τοῦ ἀνθρώπου. Τρώγει, περιπατεῖ, κοιμᾶται, ξυπνᾶ καὶ μέσα φωνάζει τὴν εὐχήν. Καὶ ἔχει εἰρήνην, χαρά.

(Γέρων  Ἰωσὴφ ὁ Σπηλαιώτης)

*ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ‘Ἐρῶ’ , Θ΄ ΤΕΥΧΟΣ, ΙΑΝ.-ΜΑΡΤ. 2012